Heeft u een hond die zodra de eerste vuurpijl is afgestoken niet meer naar buiten wil, niet of slecht eet en die trillend in een hoekje kruipt? Voor ons is vuurwerk namelijk iets leuks, maar voor hen kan het snel iets traumatisch worden. Belangrijk is dat er iets aan de angst van deze honden gedaan wordt, omdat honden angst kunnen gaan ‘generaliseren’. Dit houdt in dat als de hond bang is geworden voor vuurwerk, het volgende vaak is, dat hij bang wordt van onweer en andere harde geluiden, dichtslaande keukenkastjes of autodeuren et cetera.

Niet iedere hond waarvan wij denken dat hij angstig is, is ook daadwerkelijk angstig. Er zijn ook honden met aangeleerd gedrag. En ook de honden die op het vuurwerk afgaan, vaak blaffend, deze zijn over het algemeen niet angstig.

Signalen van angst
Lage houding, lange mondhoeken, oren laag en naar achter, spleetogen, niet eten, ook niet “snoepen”, onzindelijkheid, diarree, overmatig kwijlen, verstarren, tongelen, bek aflikken, trillen, gapen, piepen, janken, poot heffen, niezen, slaapstoornissen, veranderd humeur, sneller grommen en bijten.

Waarschijnlijke gedragingen bij vuurwerkangst kunnen zijn
Vluchten naar andere ruimte, wegkijken, steun zoeken bij eigenaar (kan leiden tot beloning van angst), wegkruipen naar donkere ruimtes, niet naar buiten willen en niet alleen thuis kunnen zijn.
Wat u NOOIT moet doen: straffen, bij prikkel vandaan laten vluchten (dit is een beloning), troosten (dit kan leiden tot beloning van de angst), alleen thuis laten (bij slopen wordt de angst minder), alleen medicatie geven. De angst van het dier zal zo aanwezig blijven en soms zelfs door rustgevende middelen versterkt worden. Indien uw dier steun zoekt door bijvoorbeeld tegen u aan te kruipen mag dit wel, laat hem lekker tegen u aanleunen en bied uw hond steun.

Wat kunnen we voor angstige honden doen?
Het beste is om de hond zo te gaan trainen dat hij vuurwerk leuk gaat vinden. Hiermee kunt u het beste minimaal 4 maanden voor het einde van het jaar beginnen. En het liefst al in februari. Waarom dan al? Omdat er dan nog geen vuurwerk afgestoken wordt waarvan de hond kan schrikken, want dat is heel belangrijk tijdens de training. In de tijd dat de hond getraind wordt willen we voorkomen dat hij van de prikkel schrikt, in dit geval vuurwerk.

U kunt besluiten de training zelf thuis te gaan geven. De training geeft u door middel van een CD met opgenomen vuurwerkgeluiden. U kunt ook gebruik maken van deze site met geluiden. Zeer belangrijk is dat u zich realiseert dat u de hond niet gaat laten wennen aan het vuurwerk, maar dat u de hond gaat herconditioneren. Dit houdt in, dat er een nieuwe betekenis aan vuurwerk gegeven gaat worden. Namelijk dat vuurwerk spelen betekent en dus leuk is.

Het geluid wordt eerst zachtjes opgezet, negeer het angstige gedrag en ga lekker met de hond spelen. Zet na een paar minuten het geluid uit en geef de hond iets lekkers, mits hij lekker gespeeld heeft en het geluid genegeerd heeft. Eindig altijd positief. Dit wil zeggen, beëindig de sessie op het moment dat de hond ontspannen is. Bij de volgende keer dat het geluid aangezet wordt, zet u het iets harder en herhaalt u het hele ritueel wat hierboven beschreven staat. Het is de bedoeling dat elke sessie het geluid harder gaat, er gespeeld wordt en geëindigd wordt met lekkers. De hond zal de vuurwerkgeluiden gaan associëren met iets leuks. Let er wel op dat u nu echt alleen het geluid oefent en niet de geur van vuurwerk of de lichtflitsen die er wel vaak bij horen.

Heeft u geen tijd om dit thuis langzaam aan te leren of wilt u liever de begeleiding van een deskundige? Er zijn hondenscholen die speciale cursussen aanbieden voor hondeneigenaren met een hond met vuurwerkangst. Als dit allemaal goed gaat dan hoeft u dit niet ieder jaar te herhalen. Als de hond het goed heeft aangeleerd dan zal hij niet meer bang zijn voor vuurwerk.

En hoe zit het dan met katten?
Voor katten met vuurwerkangst is het trainen lastiger maar kan een vuurwerk CD ook uitkomst bieden. Voor de training van de katten geldt ook dat u maanden van te voren dient te starten.

In het najaar is training van uw hond of kat te laat en kunnen hulpmiddelen als supplementen, feromonen of voeding of medicatie een uitweg bieden, hieronder een overzicht met onze mogelijkheden.

Adaptil verdamper en halsband (hond)
De Adaptil verdamper geeft feromonen af. Dit zijn geurstoffen die melkgevende teven uitscheiden om hun pups gerust te stellen. De verdamper wordt in het stopcontact geplaatst en de geurstoffen verplaatsen zich door de ruimte. De angsten zullen daardoor verminderen. De Adaptil verdamper kan nog worden aangevuld met een Adaptil halsband. Deze werkt op dezelfde manier als de verdamper, maar dient wel samen met de verdamper gebruikt te worden. Het voordeel is dat de feromonen dan ook buiten het huis werkzaam zullen zijn en dit is gunstig tijdens het uitlaten. De halsband en de verdamper dienen 2 weken voor het vuurwerk in gebruik te zijn voor een optimaal resultaat.

Adaptil Express tabletten (hond)
Adaptil Express zijn smakelijke tabletten die snel werken en de hond minder gevoelig maakt voor spannende situaties zoals vuurwerk en reizen. De tabletten werken door een combinatie van aminozuren, GABA en vitamine B complex. Het werkt niet drogerend, maar zorgt voor een evenwicht in spannende tijden.

De tabletten werken gemiddeld binnen 2 uur en kunnen één keer per dag gegeven worden. Op het moment dat de indruk gekregen wordt dat de werking afneemt kan de behandeling herhaald worden.

Feliway (kat)
Voor de kat is er de Feliway. Deze geeft ook feromonen af, maar in dit geval zijn dit de geurstoffen van de melkgevende poezen welke worden uitgescheiden om de kittens gerust te stellen. Ook voor de kat is er een verdamper die in het stopcontact geplaatst kan worden maar is er ook een spray. Deze kan bijvoorbeeld gebruikt worden om de favoriete ligplekjes van uw kat mee in te sprayen.

Zylkène (hond en kat)
Zylkène is een natuurlijk product dat kan ondersteunen bij diverse vormen van stress bij honden en katten. De werkzame stof, Alfa-casozepine bindt zich aan dezelfde hersenreceptoren als valium en zorgt voor een rustgevend effect.  Zylkène mag gecombineerd worden met andere medicijnen. Bovendien is het middel veilig te gebruiken bij fokdieren, zowel tijdens zwangerschap als tijdens lactatie. Zylkène is hypoallergeen, vrij van conserveermiddelen en lactose.  Voor kortdurende stress bij bijvoorbeeld vuurwerk is het advies 2 dagen van te voren te beginnen en de Zylkène te blijven geven gedurende de stressperiode.

Calm Diet (hond en kat)
Als laatste is er Calm Diet van Royal Canin voor hond en kat. Deze volledige voeding bevat tevens de stof  Alfa-casozepine maar bevat ook de stof L-tryptofaan. Deze werkt voor een positieve gemoedstoestand. Het advies is 3 weken voor de stressperiode met deze voeding te beginnen en nog een week na de stress door te voeren. Calm Diet is geschikt voor honden tot 15 kilo.

Overige medicatie
Voor de echte angstige honden en katten is er vuurwerkmedicatie te verkrijgen: deze middelen mogen alleen op voorschrift van uw dierenarts worden gegeven, het kan nodig zijn om aanvullend onderzoek te laten verrichten. Dit is GEEN medicatie die zomaar over de balie kan worden meegegeven omdat het serieuze gevaren voor uw dier kan opleveren bij verkeerde toepassing.

Tips rondom oud & nieuw
Belangrijk is honden de dagen voor oudjaar en tijdens oudjaar te allen tijde aan de lijn uit te laten en vermijd plekken waar veel vuurwerk afgestoken wordt. Het is daarbij belangrijk de halsband goed sluitend om te doen. Uw hond zal niet de eerste zijn die zich uit de halsband bevrijdt tijdens deze periode.

Laat uw kat de dagen voor oudjaar binnen, katten in het nauw kunnen nog wel eens van huis afdwalen. Sluit de kat op oudejaarsavond apart op in een kamer met zijn water en eten. Laat het licht aan, zorg eventueel voor achtergrondmuziek (geluid) en verduister de ramen zodat de lichtflitsen minimaal te zien zijn. Belangrijk is dat de kat zich in deze ruimte kan verstoppen, onder het bed geeft voor de kat vaak de voorkeur.

Voor volgend jaar
Uw Dierenarts organiseert in samenwerking met Martin Gaus Hondenschool ieder jaar een lezing over vuurwerkangst. Mocht u geïnteresseerd zijn voor de lezing in 2022 dan kunt u dit nu al aangeven bij ons op de praktijk. Wij brengen u dan volgend jaar op tijd op de hoogte zodat u de lezing kunt bijwonen.

Let wel: mocht u (mede dankzij dit artikel) denken dat uw huisdier last heeft van stress raadpleeg dan toch eerst uw dierenarts, deze kan lichamelijke oorzaken van gedragsproblemen/stress uitsluiten. Als blijkt dat uw dier in orde is, kunt u samen met uw dierenarts bespreken hoe de stress bij uw hond of kat verminderd kan worden.

Het team van Uw Dierenarts wenst u, uw familie en uw huisdieren een prettig uiteinde en een gelukkig nieuwjaar!